Toen in de zomer van 2020 de teugels weer iets mochten vieren in het kader van de maatregelen omtrent de Coronapandemie, waren we blij dat we open konden met de Zomerwerf. Door ruimtelijk ontwerpbureau Overtreders W werd een multifunctioneel grid ontworpen voor de Load Out. Binnen dit grid werden mogelijkheden gemaakt voor sport en spel, picknicken, kleinschalige optredens en niet te vergeten onze werftuintjes. Een ander onderdeel was het eerste basketbalveld van 3X3 Unites op NDSM en het toernooi wat zij van de zomer organiseerden. Een ander opvallend element was de bokszak van Boogieland, zodat mensen in de buitenlucht kunnen (kick)boksen. We, Stichting NDSM-werf, waren blij dat we met al die ruimte die we ‘over’ hadden toch iets hebben kunnen geven aan de stad.
In de zomer van coronajaar 2020 was er een heuse aardappelberg op NDSM
In juni van dat jaar werd op initiatief van Jur Jacobs en het Slow Food Youth Network Nederland in samenwerking met Stichting Samen Tegen Voedselverspilling 20.000 kilo aardappelen uitgestort op de werf. Via de app Too Good To Go konden Amsterdammers voor een prikkie piepers komen scheppen op de Load Out, vlakbij Pllek. De actie was een groot succes en aan het einde van de middag was de berg weg. Wij vermoeden dat de afgelopen week een hoop frieten, stamppotten en aardappelgratins werd gegeten.
Slow Food Youth Network (SFYN) is een internationale jongerenbeweging die zich inzet voor een goed en eerlijk voedselsysteem. De organisatie gelooft dat jongeren een belangrijke rol moeten spelen in de toekomst van de voedselproductie en -consumptie. Daarom proberen ze jonge consumenten, producenten, boeren, koks en studenten dichter bij elkaar te brengen. Dit doen ze door middel van eat-ins, proeverijen en evenementen zoals World Disco Soup Day. “We moeten samen werken aan een meer veerkrachtig voedselsysteem waar minder voedsel wordt verspild, de boer een eerlijke prijs krijgt en waar goed voedsel voor iedereen beschikbaar is”, vertelt Lianne de Bie, directeur van Slow Food Youth Network Nederland.
Er was een mooie mix van mensen: van Oud-Noorderlingen tot mensen met Tesla’s uit ’t Gooi.
De organisatie was heel tevreden over de opkomst van een heel divers publiek en schatten dat er, verdeeld over de hele dag, aan meer dan 600 Amsterdammers aardappels zijn verkocht. Mede-initiatiefnemer Jur Jacobs: “Wat ik persoonlijk het leukste vond is dat er een mooie mix aan publiek was, van Oud-Noorderlingen tot mensen met Tesla’s uit ’t Gooi. Alle leeftijden, afkomsten en groepen waren aanwezig.”
De actie van afgelopen zaterdag staat niet op zich zelf. Er zijn veel overschotten van voedingsmiddelen in Nederland, het gaat niet alleen om de aardappelen die van de verspilling zijn gered. Stichting Samen Tegen Voedselverspilling wil meer bewustzijn creëren over voedselverspilling in het algemeen: “In Nederland zijn er juist nu overschotten vanwege COVID-19, terwijl grote delen van Afrika te kampen heeft met dreigende honger. Dit is iets dat wij gezamenlijk op moeten lossen”, aldus Toine Timmermans, directeur Stichting Samen Tegen Voedselverspilling.
Stichting NDSM-werf vindt het onderliggende probleem erg belangrijk en is blij dat ze een bijdrage heeft kunnen leveren aan de bewustwording rondom dit thema. Bovendien heeft de organisatie de ambitie met de werf een proeftuin te worden voor duurzaamheid, circulariteit en vergroening, ook in relatie tot de anderhalvemeterstad. De stichting heeft zelf de afgelopen weken gewerkt aan een intelligente opening up van het terrein en heeft de eerste stap gezet met de Werftuin: moestuinbakken voor Amsterdammers die zelf geen tuin hebben. Hiervoor werkt de Stichting samen met partners als De Onkruidenier. Zo kunnen mensen veilig hun eigen groenten en kruiden verbouwen op de werf, voorzien van een speciaal ontworpen grid waarin de anderhalvemetermaatregelen geborgd zijn. Mogelijk worden er in de toekomst meer acties opgezet.
Multidisciplinair kunstenaar Willem de Haan maakte een landingsbaan van de Y-helling.
Multidisciplinair kunstenaar Willem de Haan benadert serieuze vraagstukken op een cartooneske, sculpturale en soms lachwekkende manier om hiermee een ode te brengen aan een bepaald object, onderwerp of situatie. Met de site-specifieke installatie ‘Landingstrip’ bracht hij een eerbetoon aan de uitzonderlijk ruimtelijke omgeving van de monumentale NDSM-werf en creëerde hij een vervreemdende situatie, waarbij de grenzen tussen script en werkelijkheid vervaagden.
De absurdistische presentatie Airport Noord ging in op de vraag waarvoor de multi-inzetbare ruimte, die oorspronkelijk diende voor de internationale infrastructuur, in de toekomst gebruikt kon worden. De installatie Landing Strip op de Y-helling was onderdeel van het overkoepelende project Airport Noord en was een verlengstuk van de fictieve Departure Lounge, die Willem de Haan samen met Kamagurka opende bij galerie Patty Morgan.
Tandenborstel, oortjes, schone sokken, paspoort? Check! De wekker voor de eerste trein naar het vliegveld was gezet, maar toen… FLIGHT CANCELLED. Dus terug naar huis.
Rond de installatie Landing Strip vond op woensdag 14 augustus een afsluitende performance plaats: in CANCELLED | A Performance by Willem de Haan toonde Willem dat hoe hard hij ook zijn best deed, sommige dingen buiten zijn macht lagen. Want wanneer kon je niet anders dan je aan het lot overgeven? En wat bracht dat lot met zich mee?
De installatie Landing Strip en het project Airport Noord boden, in navolging van de Noord-Zuidlijn, een nieuwe fictieve verbinding tussen Amsterdam-Noord met de stad aan de overkant en de rest van de wereld.
Dit project werd (mede) mogelijk gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Kunsten.
Dries Verhoeven benaderde de mens en de kunstmatigheid op NDSM
Tot 20 oktober 2019 was het werk Happiness van Studio Dries Verhoeven te zien op de NDSM-werf. Het werk benadert het gebied waar mens en kunstmatigheid samenvallen, waar artificiële middelen ons helpen weer of meer mens te zijn, of dat menszijn juist voor even te verlaten. In Happiness verkent Dries de wereld van kunstmatig geluk dat zich aandient in de vorm van drugs, pijnstillers en antidepressiva. Op straat staat een klein apotheekgebouw. Een humanoid – een menselijk uitziende robot – werkt er als apothekersassistente. Ze vertelt ons over de middelen waarmee we de serotonine- en dopaminelevels in onze hersenen kunnen afregelen, en zo onze werkelijkheid en waarneming kunnen bijstellen. Bewegen we richting een wereld waar we lyrisch zijn op afspraak, programmeerbaar in ons gevoel?
Nu het gebruik van recreatieve drugs in het uitgaansleven mainstream lijkt te worden, en het stigma op antidepressiva begint te verdwijnen, verschuift ons idee van wat emoties zijn. Niet langer zien we ze als authentieke waarachtige belevingen, maar als chemische processen in onze hersenen, die we naar hartenlust kunnen beïnvloeden. Met het afregelen van de hoeveelheid serotonine en dopamine zijn we in staat onze werkelijkheid en waarneming te creëren. Politiek en maatschappelijk is er nogal wat argwaan jegens de farmaceutica van de bewustzijnsbeïnvloeding, maar hoe houdbaar is die terughoudende omgang met het kunstmatige in het licht van technologische ontwikkelingen en de groeiende vraag?
Ter finnisage werd op 20 oktober 2019, tijdens ADE Hangover, in Sociëteit Sexyland de artist talk “Happiness on Demand” georganiseerd. Dries Verhoeven ging in gesprek met Machteld Busz (initiatiefnemer van Poppi: Drugs Museum Amsterdam) en journalist Thijs Roes (De Correspondent en Vice Media) die zich verdiepte in het drugsbeleid van de toekomst. De talk werd geduid door auteur Marian Donner met passende passages uit haar Zelfverwoestingsboek, dat geïnspireerd is door ‘Happiness’. Voor de gelegenheid was er een speciaal kunstwerk te bewonderen van Poppi Drugsmuseum Amsterdam.
Happiness was een coproductie met Stichting NDSM-werf & SPRING Performing Arts Festival.
In vier weekenden traden jonge theatermakers uit de circus-, mime- en theaterscholen optreden op op NDSM.
Step Right Up was een project van het Straattheater Instituut Nederland (SIN), dat op de NDSM-werf gevestigd was. Bekende theatermaker én winnaar van de NDSM Open Call 2018, Pieter Post, coachte de talenten in aanloop naar hun voorstellingen. Op 3, 4, 18 & 19 mei, 10 & 11 juli en 28 & 29 september 2019 bood de NDSM-werf ruimte aan een podium voor nieuwe straattheaterartiesten uit binnen- en buitenland. Op de locatie werden voorstellingen gegeven tussen 13:00 en 18:00. Deze waren gratis toegankelijk en geschikt voor alle leeftijden. Ook was er een terrasje waar eten en drinken verkrijgbaar waren om tijdens de voorstelling van te genieten.
Straattheater Instituut Nederland en Step Right Up
Straattheater nam in Nederland, in tegenstelling tot de ons omringende landen, maar een kleine plaats in binnen het culturele bewustzijn. Terwijl het juist een geweldige leerschool bood voor jonge talenten. Door op straat te spelen konden zij experimenteren, directe interactie aangaan met het publiek en zo getraind worden in het creëren van betrokkenheid. Zowel timing als improvisatie waren van groot belang!
Om jonge makers kennis te laten maken met de leerschool van het straattheater, bood het SIN door middel van Step Right Up een coachingstraject en podium voor deze speelvorm van actie en reactie, uitdaging en antwoord. De talenten repeteerden onder leiding van theatermaker en regisseur Pieter Post in het SIN-theater. Het SIN was een speeltuin en ontmoetingsoord voor alle genres, soorten en maten internationale theatermakers.
De artiesten
Het eerste weekend stond in het teken van Troubamour (Marrit Bausch en Ursel Braaksma) met de voorstelling Groundless. Groundless was een fysieke straattheatervoorstelling over grenzen, grenzeloosheid en de drang naar begrenzing. Over jezelf aanpassen aan de ander en daarmee soms een stukje van jezelf kunnen verliezen. De vraag die centraal stond was: wat bleef er over van jezelf, van een groep, of zelfs van een land, als de grenzen vervaagden?
Het tweede weekend was voor Milan Seegers, met de voorstelling Koekoek. Koekoek was een fantasierijke circusvoorstelling die de verschillen vierde die onze wereld kleur gaven. Milan was een maffe en absurde verschijning die met plezier kunsten met zijn eieren liet zien. Hieruit ontstond een acrobatische choreografie over jezelf oprapen, afstoffen en vooral nooit opgeven!
Het derde weekend was het podium voor Julia Campistany, met een voorstelling over de fragiliteit van harmonie: It happens. Door middel van comedy en beweging ontstond een dialoog tussen succes en falen, schoonheid en schaamte en sereniteit en onrust. Juist wanneer je dacht dat alles goed was, maakte je je zorgen over wat er misschien fout zou gaan.
Voor het laatste weekend, tijdens de NDSM Open op zaterdag 28 september 2019, stond een verrassingsoptreden op de planning!
Verschillende (licht)werken van Navid Nuur op NDSM
Beeldend kunstenaar Navid Nuur is gefascineerd door de werking van de menselijke waarneming. Zijn werken zijn daardoor een samenspel tussen materiaal, architectuur en zintuigelijke verschijnselen. Licht en duisternis zijn hierin al jarenlang een terugkerend element. Voor Navid Nuur is licht allesbehalve eenduidig.
In zijn serie THE AFTER GLOW beschouwde Navid de tomeloze mogelijkheden ervan. THE AFTER GLOW III was hierin zijn nieuwste kunstwerk, speciaal gemaakt voor de NDSM-werf. Het kunstproject was op drie vaste locaties te zien, waar het zich vermengde met de architectuur van de oude scheepswerf.
Een vierde element van het project was een krant, getiteld THE AFTER GLOW, issue 3. Deze was op verschillende punten op de werf verspreid te vinden.
Over Navid Nuur
Navid Nuur (Teheran, 1976) woont en werkt in Den Haag. Grote internationale solo-exposities waren te o.a. zien bij Trafó House of Contemporary Arts in Boedapest, Marta Herford te Herford, Bonnefantenmuseum in Maastricht, Parasol Unit in Londen, S.M.A.K in Gent, Kunsthalle Fridericianum in Kassel en De Hallen te Haarlem. In 2019 volgt een solotentoonstelling met nieuw werk in het Gemeentemuseum Den Haag.
Staal, ijzer, kunst en performance op één plek op NDSM.
Ferrotopia was een kunstinstallatie in de openbare ruimte, een Gesamtkunstwerk en pop-upmuseum inéén. De kunstinstallatie was een ode aan ijzer (ferro = ijzer) en bestond uit een verzameling karaktervolle gebouwen, gegroepeerd rondom een centraal plein. Onderdelen hiervan waren gedurende de voorgaande drie jaar al te zien geweest op de Ruhrtriënnale in Bochum (Duitsland) en bij het Centre Pompidou in Parijs (Frankrijk). Op de NDSM-werf werd daar een nieuw werk aan toegevoegd: het Valhamerhuis, een plek voor destructie en recycling. Het ensemble werd afgemaakt met de unieke Happy Gietloods, een volledig ingerichte en bedrijfsklare metaalwerkplaats, smederij en gieterij.
Cross-over programmering
Tegen het decor van Ferrotopia ontvouwde zich vanaf de opening een programma met beeldende kunst, vormgeving, theater, film, muziek en lezingen. Hierin werd de romantiek van het industriële erfgoed gekoppeld aan de herontdekking van nieuwe industrie en ambacht in een circulaire economie. Dit programma kwam tot stand in samenwerking met onder andere Over het IJ Festival, Partizan Publik, MU Eindhoven, EYE Filmmuseum en uiteraard Atelier Van Lieshout zelf.
Middelpunt van de installatie was de Domestikator, die vanwege haar seksueel getinte uitstraling internationaal stof had doen opwaaien. Atelier Van Lieshout verduidelijkte de thematiek van dit kunstwerk als volgt:
"Domestikator reflects on the way humans cultivate and domesticate the world by applying their ingenuity and creativity, yet how at the same time they challenge ethical and real borders by new technologies. With the artwork, artist Joep van Lieshout wants to start a dialogue about these positive and negative forces, while playfully addressing one of the last few remaining hypocritical taboos.”
Ferrotopia werd gerealiseerd in opdracht van de Stichting NDSM-werf. Het project werd mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van de Gemeente Amsterdam, het Mondriaan Fonds, Stadsdeel Amsterdam-Noord, Stichting Doen, het Amsterdams Fonds voor de Kunst en Fonds 21, en met medewerking van BeamSystems en Pllek.
Monolith betrof een vergelijkbaar object als de monoliet uit Kubricks film 2001: A Space Odyssey. Het grote verschil was dat hier water van beneden naar boven over de rechthoekige vorm stroomde om aan de achterkant weer neer te kletteren. Alle werken van Feigl werden aangedreven door een bepaalde techniek, die misschien niet eens altijd even ingewikkeld was, maar wel iedere keer weer zorgde voor een indrukwekkend en groots beeld. Dit werk stond symbool voor het geheimzinnige en onverklaarbare in onze wereld. De herkomst en de kracht die al dan niet uitgingen van het object in de film bleven ondoorgrondelijk, en zo was het in de echte wereld net zo goed nog steeds niet mogelijk om overal grip op te krijgen.
2001: A Space Odyssey
Aan het begin van Stanley Kubricks iconische film 2001: A Space Odyssey werd een groep mensapen in hun prehistorische, woestijnachtige omgeving plots overvallen door een vreemde nieuwe aanwezigheid. Een enorme zwarte rechthoekige monoliet verscheen in hun midden en vormde daarmee een sterk visueel contrast. Met enige argwaan raakten de apen dit vreemde object aan, waarvan totaal onduidelijk was waar het vandaan was gekomen. De monoliet kon op verschillende manieren worden geïnterpreteerd, maar moest in ieder geval gezien worden als een katalysator voor de ontwikkeling in de menselijke evolutie. Het object zette een bepaalde intelligentie in gang die voor vooruitgang zorgde, een behoefte die ook buiten de fictieve wereld van de film eigen was aan de mens, die altijd streefde naar verbetering door middel van steeds verdergaande technologische en digitale hulpmiddelen.
Over Zoro Feigl
Zoro Feigl (Amsterdam, 1983) maakte werk dat bewoog. Feigl was gefascineerd door de vraag waarom dingen werkten zoals ze werkten en waarom iets bewoog zoals het bewoog. Veel van zijn werk was ontworpen voor tentoonstelling in grote ruimten en kon daarmee naast fascinerend ook intimiderend of zelfs dreigend worden ervaren. De sculpturen bewogen volgens hun eigen, soms voorspelbare en dan weer verrassende ritme. Dat was voor Zoro de kunst: het materiaal en de beweging doorgronden en deze weten te orkestreren.
Feigls werk was onder andere te zien in Rijksmuseum Twenthe, Stedelijk Museum Schiedam en Museum Voorlinden, en daarnaast bij de Verbeke Foundation (België) en exposities in China, Japan, Brazilië, Rusland, Italië en Bulgarije. In 2017 zette Koning Willem-Alexander het kunstwerk ECHO ‘aan’ bij de opening van het vernieuwde Haagse rijkskantoorgebouw, dat onder meer de ministeries van Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat huisvestte.
De NDSM-werf is met zijn wijdsheid, industriële gebouwen en ruige sfeer een merkwaardig deel van de stad. In opdracht van Stichting NDSM- werf zwierf beeldend kunstenaar Jaap Scheeren enkele maanden over het terrein en legde het ongepolijste karakter vast in een collectie levensgrote landschapsportretten. In zijn werk gaat hij op zoek naar de verborgen vertellingen onder het onstuimige oppervlakte van de NDSM. De fotoserie is daarmee een ode aan de werf als een plek voor de verbeelding.
De beelden waren later te zien in de speciale NDSM-editie van het Mr. Motley Magazine.
Interview: NDSM (Come To) Light kunstenaar Johannes Büttner
tekst:
Redactie
Visuals: Eric Seleky, Teus Hagen, Gert Jan van Rooij
Stichting NDSM-werf presenteert in de winter van 2021 - 2022 (Come To) Light, een tentoonstelling bestaande uit drie lichtwerken van internationale kunstenaars. Met hun werken werpen zij – letterlijk en figuurlijk – een licht op onderwerpen en personen die voor hen belangrijk zijn. Wie of wat moet zichtbaar zijn in de publieke ruimte? In deze editie spreken we met beeldend kunstenaar Johannes Büttner (DE, 1985)
"Ik weet niet zeker of deze Free Energy beweging wel aan het licht gebracht moet worden."
Hoe is dit project voor jou begonnen?
Ik kwam de zogeheten Free Energyconspiracy theory op het spoor door video’s te bekijken die mij werden voorgesteld door het Youtube-algoritme. De hoofdrolspelers in de Free Energy niche van het internet beweren dat er betere, goedkopere, en meer efficiënte en ecologische manieren zijn om energie te produceren. Dit trok mijn aandacht omdat ik denk dat het een van de grootste uitdagingen is waar we vandaag voor staan. Er zijn stemmen in die scène die er zeker van zijn dat deze kennis wordt onderdrukt door de autoriteiten en de olie- of nucleaire lobby.
Dit lijkt mij echter een samenzweringstheorie. Ik vond video’s en handleidingen van Free Energy prototypes, zoals machines en batterijen, die beloven energie te produceren zonder hulpbronnen te verspillen, maar maar door gebruik te maken van nog niet ontdekte energiebronnen. Wat mij fascineert is dit idee om uitvindingen te doen die een revolutie teweeg moeten brengen in onze samenleving en onze manier van leven. Het is als het zoeken naar de ‘steen der wijsheid’: goud proberen te maken met alchemie, machines uitvinden die vrede brengen, enzovoort.
Sommige van deze projecten werken als een perpetual mobile machine (wat onmogelijk is volgens de natuurkundige wetten), andere maken gebruik van energievelden uit de aarde of de ruimte. Hun bedenkers (kritische stemmen zouden zeggen “pseudo-wetenschappers”) maken het terechte punt dat er veel dingen zijn die we nog niet weten – net zoals de mensheid lange tijd geloofde dat de aarde plat was. Dat brengt ons bij een andere niche van de complottheorie op YouTube.
Wat vind je het meest aangrijpend aan deze theorieën?
Ik vind het interessant om te zien hoe deze “utopische” machines worden geclaimd als disruptive technologieën en hoe ze worden gepresenteerd in deze underground scène. De tech-industrie houdt van disruptive technologie en verwijst daarbij naar een catharsis of reinigende stormen die oude systemen en gewoonten wegvagen. Bij presentaties van tech-producten worden meestal minder vraagtekens geplaatst dan bij een presentatie van een perpetual mobile machine. En ik ben het ermee eens dat daar op één niveau goede redenen voor zijn.
Aan de andere kant bepaalt de tech-industrie in hoge mate wat vandaag de dag als utopisch wordt gezien en ook wat moet worden weggevaagd door hun disruptive technologie. We worden voortdurend geconfronteerd met nieuwe technologieën die beloven ons leven beter te maken. Deze technologie is ook zo aanwezig dat het heel moeilijk is er omheen te draaien. Als je dan geconfronteerd wordt met een presentatie van een machine die elektriciteit produceert en daarmee een gloeilamp aandrijft – en de uitvinder ervan vertelt je dat dit een mogelijkheid biedt om de wereld te veranderen en de mensheid te bevrijden – is dat op de een of andere manier poëtisch.
Ik kwam in contact met enkele van deze hobby-wetenschappers en vroeg hen of zij mij enkele van hun uitvindingen wilden leveren. Uiteindelijk ging ik werken met ‘kristalbatterijen’, bestaande uit staafjes aluminium, koper en magnesium, die kleine LED’s laten knipperen. De mythe van deze batterijen is dat ze eeuwig meegaan als eindeloze energievoorraad.
"Ik geniet ervan om de bescherming van een kunstruimte achter me te laten."
Het tweede werk, ‘Peak Panic’, omvat twee foto’s – een van een masker van een Coca-Cola-fles, en de andere toont een doe-het-zelfkaars gemaakt van een gloeilamp. Het was interessant voor mij om dit werk uit 2016 opnieuw te bekijken door de lens van onze huidige tijd en de wereldwijde pandemie. Ik kende zelfbouwmaskers en -beschermingen uit protesten en vond evengoed handleidingen om ze te bouwen in forums van de Prepper-gemeenschap, die zich voorbereidt op allerlei apocalyptische scenario’s.
Toen ik toen, aan het begin van de pandemie, beelden zag van mensen die deze voorwerpen droegen in supermarkten en het openbaar vervoer, voelde het alsof het slagveld zich uitbreidde. We zijn gewend geraakt aan maskers en andere veiligheidsmaatregelen als onderdeel van ons bewustzijn om voor onszelf te zorgen. Het is interessant hoe gemakkelijk deze dingen kunnen veranderen, en hoe een zelfgemaakt masker door de tijd heen een nieuwe betekenis kan krijgen.
Welke rol spelen de elementen licht en zichtbaarheid in je werk?
Ik weet niet zeker of deze Free Energy beweging “aan het licht moet komen” of dat iedereen ervan moet weten. Ik denk het niet echt. Ik probeer niet om deze specifieke groep mensen een podium en zichtbaarheid te geven. Ik projecteer eerder mijn eigen verhaal over hoe deze ideeën worden verteld en ontwikkeld en confronteer dat met een esthetiek van science fiction en utopische architectuur. Ik weet niet hoe deze batterijen werken. Ik weet niet eens óf ze wel werken. Mensen zouden kunnen zeggen: “Deze batterijen zullen eeuwig werken!” Geloven we daarin, of niet? Of misschien, hopen we alleen dat het werkt, gefascineerd door deze belofte.
Voor mij is het mooie van licht dat het me doet denken aan dingen die tot leven komen. Elektriciteit brengt een machine tot leven: als het knippert, werkt het, en dat is het moment waarop we ons ermee beginnen te vereenzelvigen.
Hoe is het voor jou om je werk in de publieke ruimte te tonen? Wat vind je daar waardevol of belangrijk aan?
Ik laat mijn werk graag zien in een openbare ruimte en geniet ervan om de bescherming van een kunstruimte achter me te laten. Lijsten, beschermende muren, de white cube, of gewoon het feit dat we iets een ‘kunstruimte’ noemen – dit alles maakt dat we zorgvuldig omgaan met objecten. Het is voor mij een uitdaging om werk buiten te produceren. Hoe gaat het een dialoog aan of communiceert het met de plaats waar het tentoongesteld wordt? Wat doet het daar?
Hoe verwacht je dat het publiek op het werk reageert? Welke interactie denk je dat ze ermee aangaan?
Het publiek kan bestaan uit enkele mensen die doelbewust naar het werk komen kijken, maar de meeste mensen komen gewoon voorbij lopen. Ik probeer werk te maken met een onderzoeks-achtergrond, maar dat ook begrepen kan worden door mensen die niet in deze kennis delen.
Je werk was eerder te zien tijdens Into Nature in Drenthe. Hoe vind je het om je werk over te brengen naar andere locaties?
De beelden werden eerst in de natuur tentoongesteld, en nu zijn ze verhuisd naar NDSM. Dat betekent dat ze hun littekens al hebben – ze hebben al veel gezien. Ze komen uit hun toevluchtsoord in het bos, waar ze zich oplaadden in de schaduw van de bomen, en nu zijn ze buiten in de bewoonde wereld. Al een beetje gewond, een beetje vuil, en ze zullen waarschijnlijk nog meer toegetakeld raken in de komende tijd, hoop ik. Ik ben benieuwd hoe ze er over een maand uitzien.
Misschien zit er wel wat graffiti op – dat zou ik erg leuk vinden. De eerste locatie was een natuurreservaat, dat was echt mooi en er speelden krachten als wind en regen. Maar op NDSM was er niet alleen slecht weer, maar ook een kermis op de achtergrond, en mensen die uit de bars kwamen, wellicht dronken. Ik ben echt blij dat mijn werk daarmee geconfronteerd wordt.
De tentoonstelling ‘(Come To) Light’ is gratis te bezoeken op NDSM in de winterperiode 2021 - 2022, met verschillende looptijden en -data per werk.
Credits and references
Visuals: Eric Seleky, Teus Hagen, Gert Jan van Rooij
Lees
Interview: NDSM (Come To) Light kunstenaar Johannes Büttner
De Plotcast #2 – Hijskranen en Voortuinen (2/3)
tekst:
Stichting NDSM-werf is terug met een podcast, maar dit keer in een nieuw jasje! In deze driedelige reeks, De Plotcast, gaat architect Afaina de Jong op onderzoek uit in Amsterdam-Noord. Het doel: ideeën verzamelen voor een ontwerp voor een leegstaand plot op NDSM.
Van een tweedehands kledingwinkel, tot een nieuwe koffiezaak, podcastmaker Jesper Buursink en architect Afaina de Jong verkennen in aflevering 2 van De Plotcast een hoop interessante plekken in Tuindorp-Oostzaan. Wat zouden deze noorderlingen willen zien op dit leegstaande kavel, voorheen de locatie van Sexyland en de oude werfsociëteit? Een uitkijktoren om mensen te kijken? Boomhutten of andere plekken om lekker te ravotten? Luister mee met een aantal heerlijke verhalen in deel twee van de drieluik, ‘Hijskranen en Voortuinen’.
Met de ideeën uit deze podcast in het achterhoofd maakt Afaina de Jong een architectonische interventie dat in 2022 op de NDSM-werf komt te staan.
Interview: NDSM (Come To) Light kunstenaars Alice Wong & Crys Leung
tekst:
Redactie
Stichting NDSM-werf presenteert deze winter (Come To) Light, een tentoonstelling bestaande uit drie lichtwerken van internationale kunstenaars. Met hun werken werpen zij – letterlijk en figuurlijk – een licht op onderwerpen en personen die voor hen belangrijk zijn. Wie of wat moet zichtbaar zijn in de publieke ruimte?
In deze editie spreken we met beeldend kunstenaars Alice Wong en Crys Leung. Wie recentelijk een avondwandeling op NDSM maakte, heeft wellicht hun nieuwe project al gepasseerd zonder het door te hebben: het werk Cohesion is namelijk zo groot dat het niet in één oogopslag waar te nemen is.
Hoe is dit project voor jullie begonnen?
Alice (A): Vorig jaar augustus kregen we het verzoek om mee te werken aan deze openluchttentoonstelling. Op dat moment waren wij samen op zomervakantie. We hadden nog nooit een project in de publieke ruimte gedaan, maar we besloten: “Waarom niet?” Dit is het zevende project waar we samen aan werken, en we waren enthousiast om onszelf uit te dagen met iets nieuws.
Het is altijd fascinerend om met een nieuw medium te werken. Ik noem mezelf een ‘story-designer’: Ik hou ervan om narratieven in mijn werk te verankeren, en daarvoor werkt het goed om verschillende media te gebruiken. Als een bepaald verhaal het beste verteld kan worden in een podcast, dan maak ik een podcast. Als het moet worden getoond met een stoel, dan zal ik mezelf pushen om een stoel te maken. Als het een cirkel moet zijn, dan maken we een cirkel.
Wat een mooie onbevangen instelling! Hoe is er toen een concreet idee ontstaan?
Crys (C): We moesten diep nadenken over hoe we het beste een kunstwerk voor de publieke ruimte konden maken. We wilden iets doen dat niet te technisch was, met veel draden en kabels.
A: We hebben ons ook gericht op de tekst die ‘(Come To) Light’ uitlegt: die ging over inclusiviteit, zichtbaarheid, mensen samenbrengen, over wat gezien wordt en wat niet. Daarna hebben we een paar dagen in een café gezeten en hier over nagedacht in de context van NDSM. We waren het erover eens dat dit een plek is waar van alles gebeurt, maar ook een plek die mensen thuis noemen. Voor veel mensen – van migranten tot kunstenaars – is NDSM een soort toegangspoort geweest. Welke geschiedenissen heeft dit gebied, hoe kunnen we die samenbrengen, en wat moet hier zichtbaar worden na deze pandemie? Toen besloten we het project ‘Cohesion’ te noemen.
When you stand next to it, you can’t see exactly what it is
C: Het was geen optie om high-end technologie te gebruiken, zoals kabels, programmering, tv-schermen, of iets anders dat gevoelig is voor beschadiging.
A: We wilden iets analoogs maken, dat als medium en concept alsnog mensen goed samen weet te brengen. Op een gegeven moment keken we naar de kaart van NDSM, en vroegen ons af: “Waarom creëren we niet gewoon één grote cirkel?” Het eerste idee was om een enorme vorm te maken, bijna een kilometer breed, die de hellingen en verschillende gebouwen zoals het Hilton hotel zou bedekken. Dat was een beetje ons mannelijk ego dat sprak; we wilden iets heel groots doen, en de muren helemaal beschilderen.
C: Toen werden we geconfronteerd met de realiteit. We konden niet zomaar een kunstwerk op zoveel plekken plaatsen, dus hebben we de cirkel kleiner gemaakt. Toen begonnen we glow-in-the-dark verf te overwegen, of thermoreactief materiaal, of iets dat mensen zou uitnodigen om het werk aan te raken.
Dus het doel was om het analoog en toch interactief te houden?
A: Ja, het moest mensen verrassen en ze laten afvragen: “Waar gaat dit over?” We wilden iets licht-reflecterends maken.
C: Vervolgens hebben we veel tijd besteed aan materiaalonderzoek – een groot deel van dit project. We hebben contact opgenomen met leveranciers in veel verschillende landen om materiaal te vinden dat bestand is tegen de wind, de regen en de temperaturen buiten. Dit bleek 3M Stamark wegmarkeringstape te zijn.
A: We hadden veel hulp nodig van vrienden. Het maken van het voorstel, het uitschrijven van het concept, het opzetten van de materiaalinventaris; het vergde allemaal veel rekenwerk. Zonder de hulp van al deze mensen hadden we deze cirkel niet kunnen maken.
C: En aangezien het project ‘Cohesion’ heet, krijgt het nog een extra betekenis.
Kunnen jullie meer vertellen over waar ‘Cohesion’ symbool voor staat?
A: We hebben een cirkel gecreëerd die te groot is om in één persoonlijke oogopslag te zien – dat is waar het mee begint. Als je ernaast staat, kun je niet echt zien wat het precies is. Een lijn? Een cirkel? Sta ik er binnen of buiten? We willen dat mensen zich dit soort dingen afvragen en er verschillende betekenissen aan geven.
We kunnen de dingen die we zien pas echt beoordelen als we ze vanuit verschillende perspectieven bekijken en het volledige beeld voor ons hebben. Vooral tegenwoordig houdt iedereen vast aan verschillende informatie, in de veronderstelling dat wat we weten de juiste versie is. Maar we staan er zelden bij stil dat het ene perspectief niet altijd beter is dan het andere – het is vaak gewoon de kennis die ons gevoed is of wat ons is wijsgemaakt. Samen dragen al deze perspectieven bij tot onze werkelijkheid, en dat is wat de cirkel moet symboliseren. Door de cirkel op deze specifieke plek te plaatsen, herinneren we het publiek er bovendien aan dat we, ondanks onze verschillen, samen moeten blijven komen in de fysieke ruimte.
The work already brought people together, even when it wasn’t there yet
Hoe reageren de mensen op het werk?
C: Mensen reageren er op verschillende manieren op. Soms komen ze naar ons toe om met ons te praten. Maar vandaag begonnen mensen ook hun auto’s naast lijn te parkeren – iets wat ze meer geneigd te doen zijn als de lijn wat dunner is. Op die manier komt het overeen met hun perceptie van echte bewegwijzering. En toen we de grond veegden voordat we de wegmarkeringstape konden bevestigen, kregen we van enkele politieagenten complimenten voor het schoonhouden van het gebied.
A: Al deze publieke reacties en incidenten deden ons beseffen dat, ook al hebben we de hele cirkel gecreëerd, het zelfs voor ons onmogelijk is om het volledige plaatje te zien, en daarmee de verschillende manieren om ermee om te gaan.
Hoe is het voor jullie werk in de publieke ruimte te tonen? Wat vinden jullie daar waardevol of belangrijk aan?
C: Dit is de eerste keer dat we een project in de openbare ruimte hebben gedaan, en ook de eerste keer dat we met zoveel verschillende mensen hebben gesproken gedurende het hele proces. Omdat we iets doen met het oppervlak waarop mensen lopen, moest iedereen meewerken. Op een gegeven moment stond er een auto in de weg, en we hadden geen andere keuze dan die persoon te gaan zoeken. Het is immers moeilijk om een cirkel te blijven tekenen als je een stuk overslaat en de lijnen niet meer met elkaar verbonden zijn.
Zouden jullie nog eens vaker in de publieke ruimte willen werken?
C: We zouden het zeker nog eens kunnen doen, maar misschien op een kleinere schaal. In de toekomst zullen we ook meer rekening houden met externe factoren, zoals de weersomstandigheden.
A: Werken in de publieke ruimte betekent automatisch werken met veel verschillende mensen, en dat vereist inzet van alle kanten. Dat kan een uitdaging zijn, maar het brengt ook cohesie.
Door dit project te doen en met veel mensen te praten, zijn we zelf ook deel van dit gebied gaan uitmaken. En onze herkenbare, felgroene pakken hielpen daar ook bij. Het proces zelf werd bijna een voorstelling op zich. Het is niet zo dat mensen op een maandagochtend wakker worden en dat het werk er dan ineens is. Terwijl we eraan werkten, rondrenden en de cirkel stukje bij beetje vergrootten, begonnen mensen er vraagtekens bij te zetten. Dus dat is een andere laag: het werk bracht mensen al samen, zelfs toen het nog niet af was.
C: Soms konden we echter niet met mensen blijven praten; we hebben niet de hele dag, en het project moet worden afgemaakt! Dit leidde ons tot afgelopen week tot de volgende conclusie: de cirkel is het resultaat, maar cohesion is het proces.
De tentoonstelling ‘(Come To) Light’ is gratis te bezoeken op NDSM in de winter van 2021 - 2022, met verschillende looptijden en -data per werk.
Credits and references
Lees
Interview: NDSM (Come To) Light kunstenaars Alice Wong & Crys Leung
Interview: programmamaker en curator Isabeau Keurntjes
tekst:
Redactie
Visuals: Randy da Costa, Gert Jan van Rooij
Stichting NDSM-werf presenteert deze winter (Come To) Light, een tentoonstelling bestaande uit drie lichtwerken van internationale kunstenaars. Met hun werken werpen zij – letterlijk en figuurlijk – een licht op onderwerpen en personen die voor hen belangrijk zijn. Wie of wat moet meer of juist minder zichtbaar zijn in de publieke ruimte? In dit interview spreken we met Isabeau Keurntjes, producent, programmamaker, event manager, en sinds enige tijd ook curator. In samenwerking met een diverse selectie van artiesten vlocht zij op 12 november de thema’s rondom (Come To) Light aaneen in een opwekkend openingsprogramma.
Kan je wat meer vertellen over je achtergrond en je ervaring als curator?
Mijn achtergrond ligt vooral in event management en productie. Ik cirkel al een jaar of tien rond in de hospitality, maar ben op gegeven moment ook events gaan doen – bijvoorbeeld in de A’DAM Toren. Ik werk nog niet zo lang als curator; het eerste grote project dat ik deed was deze op NDSM. Via Serginho (Stekkel, red.) kwam ik bij Stichting NDSM-werf terecht. Het gesprek dat daaruit volgde ging over kansen geven aan nieuwe curatoren. Dat klopte voor mij helemaal, omdat ik al lang events doe, maar zelf nog nooit een programma van dit formaat had samengesteld.
Wel was ik als operational manager van de Members Club van de A’DAM Toren al betrokken bij community-gerichte en sociale events – een groot contrast met de commerciële events die ik altijd al deed – en ik merkte dat ik me daar erg thuis voelde. Ik wil een deel van de tijd die ik in deze sector stop wijden aan events die iets betekenen voor veel verschillende Amsterdammers.
Ik doe mijn werk omdat ik een onvergetelijke ervaring wil creëren
Corona is voor veel mensen een grote switch geweest. Veel event managers, waaronder ik, moesten stoppen of hebben veel downtime gehad. Dat doet je dan afvragen: wanneer alles hierna weer op gaat starten, wat wil ik dan écht doen met dit werk?
Waar haal je als curator inspiratie vandaan? En wat voor ambities heb je wat betreft cureren in de toekomst?
Ik vind dat de waarde van wat curatoren doen – mensen samenbrengen middels evenementen – wordt onderschat. Ik heb altijd gezegd dat ik mijn werk doe omdat ik een onvergetelijke ervaring voor mensen wil creëren. Ik wil mensen raken met een verhaal. Wat dat betreft moet een programma in elk aspect kloppen en ervoor zorgen dat je wordt meegenomen in een verhaal.
Daarom vind ik het zo interessant om mijn werk als curator te combineren met mijn ervaring als producer en event manager. Als het verhaal en de ervaring beiden kloppen, wordt het programma onvergetelijk. Ik ben constant online op zoek naar artiesten en hoe zij zijn samengebracht op events die al plaatsgevonden hebben.
Je zet even je Spotify aan, maar wat je niet meekrijgt, is het hele proces van de artiest
Welk aspect van het werk en de identiteit van curatoren en makers maak jij het liefst zichtbaar?
Naast het feit dat er personen en thema’s in het licht zijn gezet door de makers van de (Come To) Light kunstwerken, wilden wij in dit programma niet alleen individuen, maar ook bepaalde beroepen en soorten werk belichten. Anna (Martinova, artiestennaam Tulpa Dusha, red.) heeft bijvoorbeeld een performance gedaan met live synthesizers. Zij legt daarmee de labour en het procesmatige van het muziek maken bloot. Wij wilden onder andere laten zien hoeveel kunstenaars er wel niet kunnen schuilen achter één kunstwerk.
Het is tegenwoordig zo makkelijk voor ons. Je zet even snel je Spotify aan, maar wat je niet meekrijgt, is het hele proces van de artiest dat erachter zit. Dat is vandaag de dag zo onderbelicht. Eigenlijk wilden we ook nog samenwerken met een scenograaf – iemand die theaterstukken vormgeeft met kostuums, decorstukken, licht, noem maar op. Aan het eind van een theatervoorstelling klapt iedereen en de acteurs zijn de ontvangers van dit applaus. Maar de scenografen staan eigenlijk nooit in de spotlight, terwijl zij er zo’n groot onderdeel van zijn. Heel veel van de artiesten die ik ken zijn heel bescheiden. Ze verrichten zulk mooi werk, maar staan te weinig in het licht.
Zou jij een programma beschrijven als een totaalkunstwerk dat allerlei soorten kunstenaars samenbrengt?
Absoluut. Alles wat je in een programma ziet draagt bij aan een (hopelijk) onvergetelijke ervaring. Ook dat probeerden we in dit programma te tonen, en het is iets wat ik met elk ander event probeer te doen.
Tijdens de opening van (Come to) Light presenteerde je samen met Serginho Stekkel een aantal performances rondom het creëren van licht en licht geven. Dat werd verzorgd door Gershwin Bonevacia en Alistair Sung (spoken word + cello), Charissa Chotoe en Soortkill, Tulpa Dusha (synthesizers) en Charmaine Wartes (muziek). Een heel divers lijstje. Wat maakte dat je koos voor deze namen en setting? Wat was de hoofdgedachte hierachter?
Als programmamaker maak je heel veel overwegingen. Ik zou willen dat diversiteit – in de zin dat alle culturen zijn vertegenwoordigd – in elk programma vanzelfsprekend is. We hebben het hier over de publieke ruimte van Amsterdam. NDSM behoort natuurlijk tot stadsdeel Noord, maar voor dit programma vond ik het ook juist leuk om bijvoorbeeld Soortkill uit de Bijlmer uit te nodigen. Normaalgesproken zou hij niet zo snel op NDSM komen, maar ik vind het juist belangrijk om mensen uit verschillende hoeken van de stad samen te brengen.
Gershwin (Bonevacia, red.) is een woordenkunstenaar. Hij kan het complete verhaal zo mooi vertellen, en dat maakt het geheel nog sterker. Maar vooral wanneer een programma in de publieke ruimte plaatsvindt, gaat het verder dan een enkele kunstenaar en moet het de verhoudingen van de hele stad reflecteren, bijvoorbeeld wat betreft deelname van man en vrouw en verschillende culturen en achtergronden.
Je deed onlangs mee aan de allereerste editie van het Young Curator programma van NDSM waarin we jaarlijks ‘jonge’ of nog niet zo ervaren programmamakers vragen om een programma of event samen te stellen. We zoeken hierin naar programma’s die aansluiten op de werf als culturele plek, maar met een urban en industrieel karakter waarin de publieke ruimte, het buiten programmeren het uitgangspunt is. Wat is voor jou het belang van jonge mensen in het vak van curatorschap?
Als we willen dat de publieke ruimte plek biedt voor meerstemmigheid (een belangrijk speerpunt van Stichting NDSM-werf, red.), dan is het belangrijk dat er curatoren zijn die ook jongere mensen naar een programma toe trekken. Mijn leeftijdsgroep connect niet altijd even goed met een museum of een expositie. Door een programma in elkaar te zetten dat voor jongeren wel degelijk uitnodigend is, draag je bij aan wie zij zijn, aan hun inspiratie en hun sociale, culturele, en maatschappelijke ontwikkeling. Daarvoor moet het verhaal hen aanspreken, en als de curatoren zelf ook jong zijn, wordt deze verbindende functie sneller vervuld.
Credits and references
Visuals: Randy da Costa, Gert Jan van Rooij
Lees
Interview: programmamaker en curator Isabeau Keurntjes
Stichting NDSM-werf is terug met een podcast, maar dit keer in een nieuw jasje! In deze vijfdelige reeks, De Plotcast, gaat architect Afaina de Jong op onderzoek uit in Amsterdam-Noord. Het doel: ideeën verzamelen voor een ontwerp voor een leegstaand plot op NDSM.
Succes niet gegarandeerd
Wat kan je als architect nog betekenen in een markt waar elke creatieve uiting in geldwaarde wordt uitgedrukt, en gebiedsontwikkeling vaker wel dan niet bijdraagt aan gentrificatie? In deze laatste editie van De Plotcast genaamd ‘Succes Niet Gegarandeerd’ doen we een stapje terug. We zoomen in op de plot waar Afaina de Jong een ‘inclusieve publieke ruimte’ voor gaat ontwerpen. Maar hoe doe je dat? Hoe kun je als architect nog impact maken op een plek waar zoveel machtsverhoudingen en belangen spelen?
Samen met Veerle en Catherine van de Respons Podcast reflecteert Afaina op deze opgave en de bredere context ervan. Hiernaast leren we ook de werf een stukje beter kennen met Petra Heck (curator bij Stichting NDSM-werf) en Erik van der Paardt (Erik’s House).
Met deze aflevering sluiten we de serie De Plotcast af. We vonden het een mooi avontuur en hopen dat je dit ook zo hebt ervaren!
NDSM X S3 E1: in gesprek met Serginho Stekkel en Isabeau Keurntjes
tekst:
Na een aantal audio-experimenten, zijn we dit jaar weer terug met een gloednieuw seizoen van NDSM X. Eind 2021 spraken wij Serginho Stekkel en Isabeau Keurntjes (helaas telefonisch): de gastcuratoren van de opening van (Come To) Light.
Er moet meer ruimte komen voor (nieuw) talent in Amsterdam Noord
We spraken hen over hun inspiratie voor dit programma, maar ook de noodzaak van goede creatieve voorzieningen voor een jonge doelgroep in Amsterdam-Noord. Ook lichten ze een klein tipje van de sluier voor hun eigen toekomstplannen.
Credits and references
Luister
NDSM X S3 E1: in gesprek met Serginho Stekkel en Isabeau Keurntjes
In de tweede aflevering van dit seizoen spreken we met Peter Scheer, directeur van SEMilla Sanitation. Met hen zetten we een duurzaam toiletgebouw neer op de werf.
Misschien gebruiken we straks jouw urine voor een schonere werf
Met gebruik van techniek geïnspireerd op de ruimtevaart, hergebruiken ze onze poep en plas om de werf te verduurzamen. Hoe dat precies in zijn werk gaat, legt Peter enthousiast uit in deze nieuwe aflevering van NDSM X.
Als je de afgelopen weken op vrijdagen over de werf hebt rondgelopen, heb je ze misschien zien staan. Twee vrienden die op gasstellen grote pannen soep staan te koken.
De twee vrienden, Jasper Van Den Berg en Roel Wouters, verkopen deze soep voor het goede doel. Onder de naam Mirror Soup Kitchen spiegelen zij elke vrijdag op de werf dezelfde soepgerechten als die van het activistische kunstenaarscollectief Kukhnia uit de Oekraïense stad Lviv.
Dit collectief kookt eenvoudige, vegetarische soepen vanuit huis en delen deze uit aan oorlogsvluchtelingen of andere mensen in nood. Inmiddels doen ze dit vanuit 7 locaties in Lviv.
Omdat op dit moment in Lviv directe toegang tot goederen en geld erg moeilijk is, zorgde Roosje Klap met haar netwerk ervoor dat met o.a. de opbrengst van Mirror Soup Kitchen een grote vrachtwagen vol met noodzakelijke goederen en granen en twee touringcars naar Lviv gestuurd kon worden. Zij namen meer dan honderd mensen op de vlucht mee terug.
Stichting NDSM-werf steunt dit initiatief van harte en op 5 mei 2022 hosten we een XL-editie bij de Toren van Babel.
Directe steun op afstand
Het idee voor Mirror Soup Kitchen ontstond ruim twee jaar geleden toen in Beiroet Rani Al Rajji, een bevriende clubeigenaar begon met koken voor zijn gemeenschap in het verwoeste centrum van de stad. De explosie in de haven was het laatste zetje om niet meer te dansen maar om vanuit zijn club honderden simpele maaltijden per dag te bereiden en te serveren. Om hem te steunen besloten buren Jasper van den Berg en Arne Hendriks om vanuit hun huizen precies deze recepten wekelijks te gaan spiegelen en te gaan verkopen aan hun vrienden en mensen uit de buurt. Deze manier en regelmaat zorgde ervoor dat de aandacht vastgehouden werd op de plaats van urgentie en niet met de tijd vervloog.
Zelf soep koken?
Ben je zelf enthousiast geworden om te helpen, maar woon je niet in de buurt van de NDSM-werf? Dan kun je nu de recepten thuis nakoken. Download hier het eerste recept en lees hoe je ook andere recepten van Kukhnia kunt vinden en koken. Nodig je vrienden en familie uit en laten we zorgen dat we samen zoveel mogelijk ophalen voor Kukhnia 💙💛
NDSM X S3 E3: in gesprek met Jasper van den Berg deel 1
tekst:
Creatief multitalent Jasper Van Den Berg is een van de initiatiefnemers van de Mirror Soup Kitchen. Met dit initiatief zamelt hij door soep te verkopen, geld in voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Het geld komt direct ten goede van een kunstenaarscollectief in Lviv, wat daar precies dezelfde maaltijdsoep wordt gekookt, maar dan voor slachtoffers van de oorlog.
Een socialere wereld begint bij jezelf
Maar Jasper doet nog veel meer en daar spreken wij hem ook over in deze nieuwe aflevering van NDSM X. Rode draad door zijn projecten: collectief met een sociaal karakter. Doordat Jasper zoveel te vertellen had, hebben we besloten dit gesprek in twee delen uit te brengen. Vanaf nu is deel 1 te horen, waar hij onder andere vertelt over zijn betrokkenheid bij Sexyland en hoe een initiatief als Mirror Soup Kitchen ontstaan is.
Stichting NDSM-werf steunt dit project van harte en op 5 mei 2022 hosten we een XL-editie bij de Toren van Babel.
Credits and references
Luister
NDSM X S3 E3: in gesprek met Jasper van den Berg deel 1
Van Open Call tot multifunctioneel basketbalterrein
Wie het afgelopen jaar op een zonnige dag over NDSM liep zag enthousiaste dunk-pogingen, spontane wedstrijdjes en professionele moves. Sinds we samen met onze partner 3×3 Unites, die zich inzetten voor empowerment van jongeren door middel van straatbasketbal, een 3X3 Legacy Court hebben gerealiseerd op de werf is deze volop in gebruik. Door jong en oud, buurtbewoners, kunstenaars en toevallige voorbijgangers. Door: Ewa Scheifes, programmamaker Stichting NDSM-werf
Na anderhalf jaar intensief gebruik was het veld aan reparatie toe, daarnaast vinden we het tijd dat de locatie een nieuwe, frisse uitstraling krijgt. Ook was de animo voor het veldje zo groot dat we graag nog een extra 3X3-veld willen realiseren zodat meer mensen kunnen spelen. Daarom leek het ons het goede moment om onze langetermijndroom, om de plek waar het veld lag te transformeren tot een visueel aantrekkelijke, multifunctionele verblijfsruimte, waar te maken. Een ruimte die verbaast – is het basketbalveld bijvoorbeeld ook een wisselend canvas voor kunst? Een publieke plek waar functies in elkaar overlopen, stel je bijvoorbeeld voor dat het veld tijdens evenementen transformeert tot een festival stage of tot een hang out en meeting point.
Is het basketbalveld bijvoorbeeld ook een wisselend canvas voor kunst?
Tijdens onze zoektocht naar wie het beste een geschikt en spannend concept hiervoor zou kunnen ontwerpen – vraag je een architect, designer of juist een grafische kunstenaar? – ontstond tijdens een gesprek met 3X3 Unites het idee een Open Call te lanceren. Iedereen die zich aangesproken voelde door de oproep mocht zich melden en ervaring was geen vereiste, een scherpe visie wel. Zo hoopten we ook creatieven te bereiken die nog niet op onze radar staan en nieuwe, voor ons onbekende namen te ontdekken.
What’s next?
Missie geslaagd; uiteindelijk hebben we 25 aanmeldingen ontvangen van individuen, duo’s, collectieven en bureau’s. De inzendingen kwamen vanuit de community op NDSM, vanuit Amsterdam en heel Nederland, maar ook vanuit o.a. Kopenhagen en Berlijn. Onze inbox stroomde vol met originele ideeën voor crossovers, liefdesverklaringen aan basketbal als grootstedelijke straatsport, en visuele referenties voor de locatie. Uit deze inzendingen hebben we drie partijen gekozen waar we het meest nieuwsgierig naar zijn, zij zijn uitgenodigd om een schetsvoorstel te maken.
Onze inbox stroomde vol met originele ideeën voor crossovers en liefdesverklaringen
Omdat we graag verrast worden en op zoek zijn naar onderscheidende concepten hebben we met opzet gekozen voor drie partijen met verschillende vertrekpunten en expertises, namelijk vanuit de architectuur, ruimtelijk ontwerp en beeldende kunst. Met hen hebben we een briefing gedeeld met een aantal harde randvoorwaarden waar het concept aan moet voldoen, en een rits zachte waarden waarmee gespeeld kan worden. Zo denken we aan originele manieren van vergroening, circulariteit en duurzaamheid, de manier waarop ook festivals gebruik kunnen maken van het terrein en de multifunctionaliteit van de ruimte.
In de volgende fase presenteren zij hun idee in een korte pitch aan het team van Stichting NDSM-werf, 3X3 Unites en potentiële andere partners waarna we kijken welk concept het beste aansluit bij het terrein. Hierin nemen we mee of voldaan is aan de randvoorwaarden, maar ook of het idee gevoelsmatig de ‘NDSM-factor’ heeft, aansluit bij de uitstraling en het gebruik van de werf, en of er rekening gehouden is in het ontwerp met circulariteit en duurzaam materiaalgebruik. Begin juni worden de schetsvoorstellen gepresenteerd, en mid-juni weten we met welke ontwerper(s) we een samenwerking aangaan om tot een uitvoerbaar ontwerp te komen!
NDSM X S3 E4: in gesprek met Jasper van den Berg deel 2
tekst:
Dit is het vervolg van het gesprek wat we hadden met multi-ondernemer en kunstenaar (een beetje afhankelijk hoe zijn pet er die dag bij staat) Jasper van den Berg.
Een socialere wereld begint bij jezelf
Jasper vertelt over zijn nieuwste project ‘het solidair woonfonds’. Een idee voortkomend uit zijn eigen realisatie dat hij vanuit een bevoorrechte positie in de woningmarkt, bijdroeg aan de situatie zoals hij nu is. Hij wilde hier wat aan gaan doen en bedacht – uiteraard samen met vrienden – een nieuw plan om de stad leefbaar te houden. Wat dit precies inhoudt, legt hij zelf uit in het tweede gedeelte van het gesprek wat wij met hem hadden.
In deze Engelstalige podcast aflevering spreken we met Camille de Wit. Directeur bij Treehouse NDSM, een creatieve broedplaats op de werf.
A playground for serious artists
In dit gesprek gaan we dieper in op de vraag: wat is Treehouse NDSM nou eigenlijk? En hebben we het over hun nieuwe paviljoen ‘Momentum’ welke sinds vandaag te bezoeken is. Daarbij geeft Camille ook nog een tipje van de sluier weg over hun programmering tijdens de eerste editie van NDSM Get Lost op 26 mei.
Volg Treehouse NDSM op Instagram en Facebook om niks van hun artiesten te missen.
Door te klikken op 'Accepteren', gaat u akkoord met het opslaan van cookies op uw apparaat om de navigatie op de site te verbeteren, het gebruik van de site te analyseren en te helpen bij onze marketinginspanningen. Bekijk onze Privacy Policy voor meer informatie.
%20(1).jpg)
.webp)
.webp)
.webp)
%20kopie.webp)
